Vrijwillig en samen
De mannen grijpen handschoenen, eentje pakt een deken. Dan wordt het deksel van het uiteinde van de lange doos weggehaald. Stoom stijgt op.
Snel wordt de hete plank eruit gehaald. Maar wacht: je stelt je een bord voor, geen plank. Met een dikte van 8 cm lijkt deze meer op een balk.
Zij brengen het naar het achterschip van de Tres Hombres, die op het droge staat naar bakboord, waar verwijderde planken een gat in de romp hebben achtergelaten waardoor men de voormalige schroefaskoker kan zien uit de tijd dat het schip nog onder de motor lag. Zij bevestigen het taps toelopende uiteinde routinematig met schroefklemmen aan de plank onder het gat en drukken het met houten balken en vijzels tegen de romp. Dan wordt duidelijk waarom schroefklemmen hun naam dragen: meter voor meter drukken ze de oorspronkelijk rechte plank op de gewelfde romp en geven deze de nodige twist. Na ongeveer een half uur heen en weer, nestelt het dikke hout zich tegen de romp. Hier blijft het ’s nachts en koelt het af en neemt zo de vorm aan waarmee het in de buitenhuid van het schip past.
Urenlang kookten de vrijwilligers die bij de jaarlijkse refit van de “Tres Hombres” werkten water in omgebouwde gasflessen en voerden de stoom via dikke slangen naar de kamer, die geïsoleerd is met oude slaapzakken en wollen dekens. Tegelijkertijd werkten anderen aan verdere planken, maakten sjablonen van lange stroken multiplex, sneden de ruwe vorm uit, schaven en schuren de ruwe Douglas-sparrenplanken uit de zagerij. Zij werken aan een plank aan stuurboord die gisteren al was gestoomd, vastgemaakt met stalen krikken, autokrikken, wiggen en schroefklemmen, en met een grote hamer op zijn plaats geslagen. Deze wordt er weer uitgehaald om de laatste aanpassingen met de hand te maken. De aanpassingen zijn niet voldoende en het proces gaat de volgende dag verder.
Binnenin is het schip grotendeels leeg. De scheidingswanden zijn verwijderd en zelfs de stalen watertanks zijn uit hun verankering getild, zodat de frames waaraan de oude planken zijn bevestigd en nieuwe planken met dikke slotbouten zijn bevestigd, toegankelijk zijn. Tegelijkertijd kom je op die manier bij plekken, die je anders niet zou kunnen ontroesten. Het geluid van de met perslucht bediende naaldpistolen, de handschaven en haakse slijpers die op verschillende plaatsen worden gebruikt, zou zonder gehoorbescherming ondraaglijk zijn. Als je samenkomt voor een koffiepauze of lunch, komen er stoffige figuren uit de romp.
Wie tussendoor een helpende hand nodig heeft, zal die snel vinden.
Wat op het eerste gezicht chaos lijkt, blijkt al snel een opeenstapeling van goede wil te zijn die met slechts een paar woorden kan worden gecoördineerd. Engels wordt gesproken, net als aan boord. Tussendoor hoor je Frans, Duits en Nederlands. De beroepen zijn net zo divers als hun afkomst: op een ochtend staat een Canadese vliegtuigmonteur met penseel en verf op de steiger die haar baan bij Boeing heeft opgegeven. De Duitse elektrotechnisch ingenieur, die zijn baan in de auto-industrie niet meer leuk vond, maakt zijn eerste plank. Deze past. En toen ik een slijpschijf nodig had om het volledig verroeste deurslot van de metgezel naar de Foxhole te verwijderen, maar geen ervaring had met de gevaarlijke machine. Een Hongaar met de dreadlocks draaide zich om om me te helpen. Hij brengt ervaring mee uit de zware industrie en is tevens videoproducent. De vervanging voor het felle werk aan de boeg, dat brak bij de terugkeer over de Atlantische Oceaan, werd uitgehouwen door een jonge Nederlandse timmerman die als alternatieve jongere elders in een trailer op een negen meter lange boot woont. Het werk wordt vervolgens geschilderd door de Duitse houtbeeldhouwer die architectuur studeerde. Aan de ene kant van het schip bonkt elektronische rap uit de luidspreker door het lawaai van de machines, terwijl Mali-blues en Fela Kuti’s Afropop aan de andere kant spelen.
Het werk wordt verdeeld door een Nederlander die vanaf het begin bij de “Tres Hombres” is. Hij verveelde zich steeds meer met zijn werk in de bouw omdat het steeds meer ging om de montage van prefab huizen. Dan wordt de Israëlische scheepsofficier met een luide hallo begroet, die ook een vriend in werkkleding meebracht. De Franse DJ, die zijn elektronische apparatuur installeerde op het schip waarop we tijdelijk zijn gehuisvest, schaaft de nieuw geplaatste planken van buitenaf glad, terwijl de voormalig testskibestuurder en outdoorartikelen marketeer uit Frankrijk en een tuigspecialist uit Holland Werg in de scheuren en verzegelt ze vervolgens met teer. “Love Tar” – schreef iemand met een zwarte handafdruk op de koelkast die buiten staat, waar boter en kaas voor snacks of het bier voor na het werk in zit.
Theoretisch eindigt het werk om zes uur, maar voor half zeven begint bijna niemand met het opruimen van de gereedschappen, het afrollen van de kabels en het afvegen van de houtkrullen met een bezem. De meesten van hen hebben nog nooit gevaren op de “Tres Hombres”. Sommigen hopen in de toekomst mee te kunnen zeilen, anderen zijn gewoon zó trots, met stralende gezichten, om te helpen bij het opzetten van een alternatief voor bed en eten.
Onderbroken door Corona
Woensdag, het begin van de herfst: de wind is sterk. Het scheurt de platte kom met de verf bijna uit mijn hand. Als ik de roller in de verf doop, die op lijnolie is gebaseerd, scheurt een verflaag soms een draadje kleur in de lucht. Onder mij bedekt een collega de waterlijn met plakband, ik moet stoppen om hem niet te bevlekken. Later ‘achtervolgt’ hij me en van zijn kant schildert hij het gebied onder het afplakband met aangroeiwerende verf op koperbasis, terwijl een zwarte verfdruppel op de linkerlens van zijn bril vliegt als ik de romp boven de waterlijn met een elegante laag bedek. , glanzend zwart.
Anderhalve week geleden hebben we de whiskyplank erin gedaan. Dit is de naam van de laatste plank die de romp weer sluit en die – analoog aan de topping-out in een gebouw op het land – wordt gevierd met een fles met de juiste spirit en een korte toespraak. Het werk aan de buitenhuid was nog lang niet voorbij: naast het breeuwen van de voegen met hennep en teer, hebben we alle gaten waarin de schroeven zijn verzonken afgedicht met houten pennen. Naast de nieuwe planken werden alle kleine gebieden waar de oude verf afbladderde, geschuurd en gegrond. Dus de romp kreeg het uiterlijk van een lappendeken – nu is de laatste laag twee keer zo leuk.
Ondanks de wind is de stemming bijna euforisch. We hadden de Tres Hombres vandaag in het water willen laten. Maar de alomtegenwoordige beschermende maatregelen van Corona hebben de voortgang van het werk vertraagd. Maar nu stijgt de stemming: overal wordt geschilderd, dit keer op Latino-ritmes. Eindsprint. Het schip zou overmorgen het water in moeten. Ik zal het feest echter missen: aangezien de coronacijfers in heel Europa toenemen, zouden mijn familieleden in Zwitserland het niet begrijpen als ik mijn verblijf verlengde. Dus ik ben op weg naar huis. Maar het gevoel zegt: het hoeft niet de laatste keer te zijn.